Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Κυριακή 4 Αυγούστου 2013
Επαναφέροντας τα στερεότυπα της δεκαετίας του '70 περί «αλητοτουριστών», η κυβέρνηση κυνηγά ανελέητα τους ελεύθερους κατασκηνωτές, επιβάλλει πρόστιμα που μετακυλίονται στην Εφορία (!) και εξοργίζει δημάρχους περιοχών που ζουν από τον τουρισμό Της ΝΤΙΝΑΣ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Υπό διωγμόν και το ελεύθερο κάμπινγκ και όσοι τολμούν μπορεί να βρεθούν να χρωστούν στην Εφορία. Ο νέος εχθρός της Πολιτείας γι' αυτό το καλοκαίρι είναι οι ελεύθεροι κατασκηνωτές.
Απόλυτα προσηλωμένες στα συντηρητικά στερεότυπα της δεκαετίας του '70, που αντιμετώπιζαν τους ελεύθερους κατασκηνωτές ως «αλητοτουρίστες», οι αστυνομικές αρχές επιδεικνύουν υπερβάλλοντα ζήλο και καταδιώκουν με συστηματικές επιχειρήσεις-σκούπα τους πολίτες που επιλέγουν αυτόν τον τρόπο διακοπών.
Από τις Κυκλάδες μέχρι την Κρήτη, τη Χαλκιδική και την Εύβοια, ήδη έχουν πραγματοποιηθεί δεκάδες συλλήψεις. Οι επιχειρήσεις σιγοντάρονται από μία σημαντική αλλαγή. Το διοικητικό πρόστιμο των 174 ευρώ, με διάταξη που συμπεριλήφθηκε στο νομοσχέδιο για τον τουρισμό, διπλασιάστηκε (300 ευρώ) και πέρασε στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Με τη σημαντική αυτή αλλαγή, ο εκάστοτε συλλαμβανόμενος κατασκηνωτής, αν δεν σπεύσει να πληρώσει εντός 10 ημερών, τότε το χρέος μετακυλίεται στην Εφορία. Οι Αρχές, δηλαδή, που χρόνια τώρα κάνουν τα στραβά μάτια σε πολεοδομικές παραβάσεις, δασικές καταπατήσεις σε τουριστικές περιοχές, εκβιάζουν για την άμεση πληρωμή ενός προστίμου, καθώς όσοι διευθετήσουν το χρέος της «παράβασης» εντός 10 ημερών, καταβάλλουν το ήμισυ του ποσού.
Για όσους δεν έχουν αυτή τη δυνατότητα, θα προσθέσουν ακόμη ένα χρέος στις εισπρακτικές υπηρεσίες του κράτους.
Τι λένε οι δήμαρχοι
Το κυνήγι λοιπόν με στόχο «την εύρυθμη λειτουργία και ευταξία των τουριστικών κυρίως προορισμών», όπως ανέφερε μεταξύ άλλων μία από τις προσφάτως εκδοθείσες αστυνομικές ανακοινώσεις, εντείνεται, με στόχο τους πολίτες οι οποίοι εν μέσω οικονομικής κρίσης δεν έχουν άλλον τρόπο για να πάρουν μια ανάσα. Ελεύθεροι κατασκηνωτές όμως υπήρχαν και πολύ πριν από την κρίση. Παρά τη στρεβλή εικόνα που επιχειρείται να σκιαγραφηθεί γι' αυτούς, οι περισσότεροι είναι άνθρωποι που επιλέγουν συνειδητά αυτό το είδος διακοπών, σεβόμενοι απόλυτα το φυσικό περιβάλλον. Η «Κ.Ε.» μίλησε με δημάρχους νησιών που παραδοσιακά αποτελούσαν τόπους προορισμού ελεύθερων κατασκηνωτών. Οι ίδιοι σκιαγραφούν το προφίλ τους.
* «Δεν είναι αρμοδιότητα του δήμου να κυνηγάει τους κατασκηνωτές», λέει στην «Κ.Ε.» η δήμαρχος Τήλου Μ. Καμά-Αλιφέρη. «Πέραν τούτου, η κοινωνία της Τήλου τούς θέλει και τους έχει ανάγκη. Χάρη στη δική τους παρουσία δουλεύουν τα εστιατόρια και τα μίνι μάρκετ. Κατασκηνώνουν κυρίως στην Εριστο και την Πλάκα και όχι απλώς δεν ενοχλούν κανέναν, αλλά πολλές φορές που χρειάστηκε κάτι το νησί, πολλοί από αυτούς μάς έχουν βοηθήσει. Στην πλειονότητά τους είναι άνθρωποι που έρχονται χρόνια, τους γνωρίζουμε, είναι αξιόλογοι και τρέφουν μεγάλο σεβασμό για το περιβάλλον και τη φύση. Θα σας πω μόνο κάτι. Οσο καιρό είναι ελεύθεροι κατασκηνωτές στο νησί μας, στις περιοχές που μένουν ποτέ δεν στέλνω ανθρώπους του δήμου να καθαρίσουν. Γιατί δεν χρειάζεται. Φροντίζουν οι ίδιοι το μέρος με τον καλύτερο τρόπο. Καθαρίζουν και βάφουν ακόμη και τις δημόσιες τουαλέτες που υπάρχουν εκεί. Αντίθετα, στέλνω συνέχεια ανθρώπους στις περιοχές των οργανωμένων παραλιών, με τις ομπρέλες και τις ξαπλώστρες».
** Στην ίδια λογική κινούνται και οι απόψεις του δημάρχου Ανάφης Ιάκωβου Ρούσσου, καθώς ο Ρούκουνας είναι η παραλία που δεκαετίες τώρα προσελκύει ανθρώπους που κάνουν ελεύθερο κάμπινγκ: «Δεν είμαστε αντίθετοι στο ελεύθερο κάμπινγκ, ειδικά τώρα που διανύουμε τόσο σκληρή εποχή οικονομικής κρίσης. Δεν θα πω ότι το επιτρέπουμε, υπό την έννοια ότι υπάρχει νόμος βάσει του οποίου είναι παράνομο, αλλά θα ήμασταν αφελείς και ανόητοι να διώξουμε τους ελεύθερους κατασκηνωτές. Πρέπει να ξέρετε, αν στο νησί μας δεν υπήρχε το ελεύθερο κάμπινγκ, θα είχαμε πρόβλημα. Στην πλειονότητά τους, οι κατασκηνωτές αιμοδοτούν την τοπική οικονομία και σέβονται το περιβάλλον. Πολλές φορές περισσότερο από κάποιον που μένει στο δωμάτιο. Ερχονται οικογένειες με τα παιδιά τους, άνθρωποι που επιλέγουν συνειδητά αυτό τον τρόπο διακοπών. Κατά καιρούς δημιουργούνται κάποια προβλήματα και με την καθαριότητα, αλλά αυτά δεν αφορούν την πλειοψηφία. Ακόμη και σήμερα που έχουμε δωμάτια τα οποία για τις επόμενες μέρες θα έχουν 100% πληρότητα, οι κατασκηνωτές δεν είναι ανεπιθύμητοι. Δεν θα τους πετάξουμε στη θάλασσα ως παράνομους, ειδικά σε τέτοιους καιρούς οικονομικής ανέχειας».
** Η νήσος Χρυσή, γνωστή και ως Γαϊδουρονήσι, βρίσκεται 8 ναυτικά μίλια νότια της Ιεράπετρας και αποτελεί, χρόνια τώρα, προορισμό Ελλήνων και ξένων κατασκηνωτών. Είναι ένα από τα 81 ακατοίκητα νησιά της Κρήτης, γνωστό για το απίστευτο φυσικό κάλλος και τους αιωνόβιους κέδρους. Φέτος, τόσο στη Χρυσή όσο και σε άλλες περιοχές της Κρήτης, οι έφοδοι της Αστυνομίας έχουν ενταθεί, και είναι αλήθεια ότι οι τοπικές αρχές σε αυτή την περίπτωση δεν φαίνεται να συμμερίζονται τις απόψεις των προαναφερθέντων δημάρχων.
Ο αντιδήμαρχος Πολιτικής Προστασίας και πρόεδρος του ΝΠΔΔ Περιβάλλοντος του Δήμου Ιεράπετρας Γ. Προϊστάκης υποστηρίζει ότι έχει πληγεί η περιβαλλοντική ισορροπία του νησιού και, βάσει των διεθνών συνθήκων περιβαλλοντικής προστασίας που το διέπουν, ένα μεγάλο μέρος του δεν «αντέχει» την ανθρώπινη παρουσία και παρέμβαση: «Οι ρίζεις των κέδρων είναι επιφανειακές, περπατώντας στην άμμο απογυμνώνονται ακόμη περισσότερο και καταστρέφονται. Ηδη κατεδαφίσαμε τις αυθαίρετες κατασκευές στο νησί και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη ένα διαχειριστικό σχέδιο που εκπονείται από το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το οποίο αφορά τη φυσική αποκατάσταση του νησιού. Σε κάποια σημεία θα δημιουργηθούν ενδεχομένως ξύλινοι διάδρομοι για να περπατούν οι επισκέπτες, ενώ κάποιες εκτάσεις, για να αποκατασταθούν πλήρως, θα πρέπει να μείνουν απάτητες». Ο αντιδήμαχος μάλλον δεν κρίνει την παρουσία των κατασκηνωτών στην περιοχή θετική, αλλά δεν προχωρεί και σε σοβαρούς αφορισμούς: «Θα θέλαμε να είναι όσο το δυνατόν πιο προσεκτικοί».
Ποινικοποίηση
Διαχειριστής του σάιτ e-camping.gr, το οποίο δίνει πληροφορίες για όλα τα κάμπινγκ της χώρας και έχει αναπτύξει ένα δυναμικό φόρουμ συζητήσεων, ο Β. Τσαμουριάς, μάς εξηγεί ότι οι τελευταίες εξελίξεις έχουν θορυβήσει τους λάτρεις του ελεύθερου κάμπινγκ. «Οι ελεύθεροι κατασκηνωτές έχουν μία πολύ συνειδητή αντίληψη για την προστασία της φύσης και συνήθως πολύ ανεπτυγμένη την κουλτούρα του εθελοντισμού, καθώς πολλοί εξ αυτών θα φροντίσουν την ευρύτερη περιοχή, απομακρύνοντας, για παράδειγμα, τα σκουπίδια και αποτρέποντας όσο περνάει από το χέρι τους την αλλοίωση του φυσικού περιβάλλοντος. Δεν μπορείς να απογορεύεις γενικώς το ελεύθερο κάμπινγκ. Τι θα πεις δηλαδή σε εκείνους τους ανθρώπους που ανεβαίνουν τον Ολυμπο; Μην κατασκηνώσετε το βράδυ, αλλά ξανακατεβείτε να κοιμηθείτε και ελάτε την επόμενη μέρα; Αυτό που φοβάμαι είναι ότι, με την αυστηροποίηση της ποινής και την εντατικοποίηση των ελέγχων, μπαίνουμε σε άλλες λογικές, που λίγο ή πολύ ανοίγουν δρόμοι για την ποινικοποίηση των πάντων. Δηλαδή, τώρα, βρισκόμαστε μπροστά σε ένα νόμο ο οποίος σου απαγορεύει να κοιμηθείς, χωρίς να πληρώσεις...»
ΕΝΕΡΓΕΙΕΣΔεν θα παραθέσω Link από ολοκληρωμένα κείμενα οργανώσεων που προάγουν την ελεύθερη κατασκήνωση καθώς αυτό μπορεί να μην συνάδει με τους όρους χρήσης, αλλά και γιατί είναι πολύ εύκολο να τα βρει όποιος θέλει στο internet. Θα ήθελα όμως να παραθέσω τις βασικές νομικές συμβουλές που βρήκα στον σύλλογο που προστατεύει την παραλία που θα πάω (παρίσαινα).
Η προτεινόμενη αντίδραση σε περίπτωση που αντιληφθείτε επικείμενο έλεγχο είναι να ξεστήσετε την σκηνή πριν φτάσουν σε εσάς, και καλού κακού να πάρετε και φωτό τους ελεγκτές με φόντο την ξεστημένη σκηνή για το δικαστήριο.
- Σύμφωνα με το νόμο Ν.2160/93 «Ρυθμίσεις για τον τουρισμό και άλλες διατάξεις», που προσφάτως τροποποιήθηκε, απαγορεύεται η ελεύθερη κατασκήνωση σε κοινόχρηστους χώρους, δάση, αιγιαλούς, ακόμη και σε ιδιωτικά οικόπεδα, με πρόστιμο 300 ευρώ (150 αν πληρωθεί σε 10 μέρες, 300 ευρώ μετά, μετακύλιση στην εφορία αν δεν πληρωθεί σε δύο μήνες). Επίσης το πλημμέλημα είναι αυτόφωρο, οπότε νομικά επιτρέπει στα όργανα του κράτους την επιτόπου σύλληψη.
Από την άλλη:
- Η σκηνή θεωρείται κατοικία, καλύπτεται από άσυλο (άρθρο 9 παρ. 1 εδ. α του Συντάγματος) και η είσοδος αστυνομικού οργάνου επιτρέπεται μόνο με ένταλμα. Άρα μπορείτε νόμιμα να μην βγείτε και να μην τους αφήσετε να μπουν.
- Η απαγόρευση της κατασκήνωσης ισχύει ΜΟΝΟ από την ανατολή ως τη δύση του Ηλίου (γι'αυτό και τα "πεσίματα" γίνονται συχνά στις 6:30-7:00 το πρωί).
- Ακόμα και αυτή η απαγόρευση είναι αντισυνταγματική (όπως τόσοι άλλοι νόμοι άλλωστε σήμερα - προσοχή, αυτό δεν σημαίνει ότι για όσο υπάρχουν δεν ισχύουν και δεν υπερτερούν του συντάγματος) για τους παρακάτω λόγους:
1. Δικαίωμα ελεύθερης χρήσης των κοινόχρηστων χώρων
Βάσει νομολογίας, ΜΠρΑθ 10691/97 και των άρθρων 966-968 ΑΚ ως κοινόχρηστα ορίζονται εκείνα τα πράγματα που δεν μπορούν να είναι αντικείμενο συναλλαγής ή να ανήκουν σε κάποιον. Μπορεί όμως ο καθένας να τα χρησιμοποιήσει.
2. Δικαίωμα ελεύθερης διακίνησης, διαμονής και ανάπτυξης της προσωπικότητας
Σύμφωνα με την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (Άρ.13) και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (Ν.2462/97,Άρ.12/1), οποιοσδήποτε βρίσκεται νόμιμα στο έδαφος ενός κράτους έχει δικαίωμα ελεύθερης μετακίνησης και ελεύθερης επιλογής κατοικίας.
3. Δικαίωμα στην απόλαυση και προστασία της φύσης
Το άρθρο 24 του Συντάγματος ορίζει ότι η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος αποτελεί υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του καθενός.Η παραπάνω απόφαση δέχεται ότι η προστασία της χρήσης των περιβαλλοντικών αγαθών που στηρίζεται στον ΑΚ 57, περιλαμβάνει όχι μόνο το δικαίωμα χρήσης στη στενή του έννοια αλλά και το δικαίωμα διάσωσης και απόλαυσης των περιβαλλοντικών αγαθών. Άλλωστε, σύμφωνα με το άρθρο 25 του Συντάγματος, οι κάθε είδους περιορισμοί που μπορούν να επιβληθούν στα δικαιώματα πρέπει να σέβονται την αρχή της αναλογικότητας, να είναι δηλαδή κατάλληλοι, αναγκαίοι και αναλογικοί. Έτσι και η απαγόρευση της ελεύθερης κατασκήνωσης είναι παράλογη και μη νόμιμη αφού αποτελεί υπέρμετρο περιορισμό του δικαιώματος της προσωπικότητας στο όνομα μιας μόνο πιθανότητας πρόκλησης αρνητικών επιπτώσεων στις περιβαλλοντικές συνθήκες από ορισμένους κατασκηνωτές.
4. Δικαίωμα στην οικονομική βιωσιμότητα, τόπων και ανθρώπων.
Ο αποκλεισμός της δυνατότητας της ελεύθερης κατασκήνωσης συνιστά αποκλεισμό για τους μη διαθέτοντες τα οικονομικά μέσα που απαιτούνται για άλλου είδους διακοπές ή ακόμα και οργανωμένες κατασκηνώσεις, αν και υπάρχει εναλλακτική λύση. Έτσι, στην ουσία παραβιάζεται η αρχή της ισότητας του Συντάγματος που προβλέπει ισότητα δικαιωμάτων και υποχρεώσεων (Αρ.4/2). Ισότητα σε αυτήν την περίπτωση σημαίνει να έχουν όλοι δυνατότητα αναψυχής και ανάπαυσης αναλογικά πάντα με τις δυνατότητές τους. Ταυτόχρονα, βέβαια, ο διωγμός των ελεύθερων κατασκηνωτών συχνά οδηγεί σε οικονομική δυσπραγία ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών κατά τόπους.
Φόρουμ 
Εικονοθήκη 
